10 juli 2013
“Wat kan mijn werkgever nu voor mij doen? Ik zorg thuis voor mijn partner, maar ik zou niet weten wat mijn baas voor mij kan regelen.” Het water staat de monteur, die zijn zorgtaken moet combineren met zijn werk, aan de lippen. Op zijn werk piekert hij over zijn vrouw, thuis piekert hij over zijn werk.
Hij is niet de enige. Van de mantelzorgers onder de 65 jaar, heeft 71 procent een baan. Zij combineren hun werk met de zorg thuis voor een hulpbehoevende partner of ouder.
De werknemer met mantelzorgtaken levert de overheid een grote besparing op. Er wordt immers geen beroep gedaan op dure zorgvoorzieningen. De druk om te zoeken naar goedkope vormen van zorg neemt steeds meer toe door de vergrijzing, de stijgende zorgkosten en de economische crisis.
Initiatieven om de zorgkosten te drukken, schieten als paddenstoelen uit de grond. Vaak komen ze terecht op het bordje van burger, zoals het idee ‘zorgruil’. Online kunnen mensen hun ‘zorgbehoeftes’ ruilen. http://www.wehelpen.nl
Toch komen de stijgende (zorg) kosten uiteindelijk niet alleen op het bordje van de overheid en de burger terecht. Ook bedrijven en organisaties krijgen de rekening gepresenteerd. Vijftig procent van de werkende mantelzorgers is overbelast. Veel mensen denken erover om minder te gaan werken of hun de baan op te zeggen. De zoektocht naar nieuw personeel kost tijd en geld. Een werknemer die uitvalt betekent kapitaalverlies.
Veel organisaties hebben nog geen weet van de exacte aantallen mantelzorgers. Uit onderzoek van de CNV naar de positie van mantelzorgers blijkt dat 30 procent van de mannen en 18 procent van de vrouwen niets vertelt over de thuissituatie.
Is dat omdat er weinig aandacht is voor de privé situatie van de werknemer? Bang voor ontslag? Of omdat verhalen over ziekte en zorg niet fijne onderwerpen zijn bij de koffieautomaat? Feit is wel dat negentig procent van de werkgevers geen beleid heeft op het gebied van werk en mantelzorg.
Er zijn wettelijke regelingen voor verlof zoals kortdurend zorgverlof, langdurend zorgverlof en calamiteitenverlof.
Maar deze wettelijke zorgverloven zijn niet voldoende om te komen tot een structurele oplossing voor de werknemer met mantelzorgtaken. Dat is: zorg en werk kunnen blijven combineren. Niet alleen voor zes weken, of drie maanden, maar voor langere tijd. Een oplossing die zowel winst oplevert voor de werknemer als de werkgever.
Om zorg en werk te kunnen blijven combineren, is flexibiliteit nodig, blijkt uit gesprekken met mantelzorgers. “Ik wilde met de auto naar het werk komen”, vertelt Marjo Brouns (54) die haar invalide man verzorgt, in het Algemeen Dagblad.
“Dat scheelde een uur. Personeelszaken vond dat lastig, tegen de regels. Maar een manager besloot: parkeerplaats wegens zorgtaken. Ook helder en eerlijk richting de collega’s. Geweldig.” Ook kon ze thuiswerken.
Een regel die eenvoudig kon worden aangepast, leverde meer tijdwinst op en minder stress. Ook haar werkgever plukte er de vruchten van – en niet alleen in uren. Brouns: “Zo’n houding koester je. Je bent extra loyaal en loopt harder.”
Om zicht te krijgen op wat de werknemer met mantelzorgtaken nodig heeft, is openheid nodig. Mogelijkheden om te kunnen praten over de situatie thuis. Werkgevers kunnen dat realiseren door het onderwerp mantelzorg in te plannen tijdens functioneringsgesprekken. Of door het standaard te bespreken tijdens het aanstellingsgesprek.
Op zo’n moment kan een monteur, die thuis zorgt voor zijn zieke vrouw, bijvoorbeeld een cursus ‘Loslaten’ worden aangeboden. Oplossingen om werk en zorg beter te kunnen combineren, betekent vaak een (kostbare) zorg minder.
Zorgmedewerker: ook vaak zelf mantelzorger
Mantelzorg: bal ligt nu bij de werkgever
Werk en mantelzorg: Nieuwe methode brengt gemeente en bedrijfsleven samen
De werkende mantelzorger verdient hulp
Recht op meer uren voor mantelzorg is geen oplossing voor werknemers en werkgevers
Ook in uw bedrijf werken mantelzorgers (en ja, dat zijn ook mannen)
Hoe je als bedrijf extra loyale werknemers krijgt
Bedrijven ontdekken dat aandacht voor mantelzorg nodig is
Werkgevers moeten mantelzorg mogelijk maken
Waarom werkgevers wel achter de voordeur van de werknemer moeten kijken